‘Steriel gekolfde melk uit de buurt van Leipzig’ of ‘Bio-melk: alcoholvrij, nicotinevrij en cafeïnevrij’. Deze aanbiedingen staan sinds een paar weken op de nieuwe, Duitse website Muttermilch-Boerse.de, een marktplaats voor moeders die moedermelk willen kopen of verkopen.
Net als in Nederland kunnen ook in Duitsland alleen moeders van te vroeg geborenen bij moedermelkbanken terecht.
De vrouw achter de Duitse site, Tanja Müller, ontdekte dat ook veel moeders van gezonde kinderen moedermelk van andere vrouwen willen kopen en sprong in het gat. Moeders bepalen zelf met wie ze zakendoen en wat hun melk kost.
Wat? De Muttermilch-Börse, een online marktplaats voor borstvoeding
Wie? Tanja Müller
Waar? Voorlopig alleen in Duitsland. In Nederland bestaat een soortgelijk initiatief, maar daar worden moeders door een bemiddelaar gekoppeld.
Hoe ben je op het idee gekomen voor de 'Muttermilch-Börse'?
"Door mijn eigen ervaring met mijn twee kinderen. Omdat ik weinig melk produceerde, heb ik zelf geprobeerd melk te kopen. Het bleek moeilijk om het op een veilige manier te krijgen. Na de geboorte van mijn tweede kind kon ik mijn melk niet kwijt, ook niet bij een moedermelkbank."
"Ik kwam erachter dat veel Duitse vrouwen hetzelfde willen als ik. Op besloten fora zag ik veel oproepen van moeders, zelfs op Facebook en op Amerikaanse moedermelkfora. Veel vrouwen zoeken online wanhopig naar moedermelk. Vaak in een grijs en onzichtbaar gebied. Dus eigenlijk ben ik niet de eerste met het idee."
Waarom kon je je eigen overschot melk niet kwijt?
"Omdat er maar elf moedermelkbanken in Duitsland zijn. En de meeste staan in voormalig Oost-Duitsland. Voor de Muur viel, had ieder stadje daar een moedermelkbank. Vrouwen kregen daar ook geld voor hun melk. Na 1989 zijn er veel gesloten. Ik woon in Hamburg en de dichtstbijzijnde is 3,5 uur rijden. Dat is te ver."
"Er zijn veel redenen waarom moeders geen borstvoeding kunnen geven. En veel redenen waarom kinderen borstvoeding kunnen drinken. Daarom is het zonde om moedermelk weg te gooien. Voor die moeders en kinderen is het een goed alternatief."
"In Calabrië in Italië worden overschotten borstvoeding bijvoorbeeld door de politie opgehaald. En in Brazilië door de brandweer. Dat zal niet dé manier zijn voor Duitsland, maar ik ben ervan overtuigd dat er een manier moet zijn."
Wat maakt jouw website anders dan al die andere fora?
"Het grijze gebied waar je nu moedermelk kunt kopen en verkopen is gevaarlijk. Vrouwen kopen moedermelk zonder advies, zonder dat ze precies weten wat ze kopen en hoe ze de melk het best kunnen bewaren. Vaak weten ze niet welke risico's eraan kleven en hoe ze die kunnen vermijden. Het is een chaotische en wilde handel."
"Daarom denk ik dat met mijn site de situatie voor veel vrouwen veiliger kan maken. En dat ik er een wens van veel Duitse vrouwen zichtbaar mee maak."
Hoe garandeer je dat de verhandelde melk veilig is?
"Dat kan ik niet garanderen. Ik adviseer alle moeders die willen doneren een test te doen. Die test is hier in Duitsland niet duur en iedere arts kan hem doen. En ik adviseer moeders die kopen, alleen te kopen van moeders die zichzelf hebben laten testen. Bovendien wordt iedere zwangere vrouw ook voor de bevalling getest. Maar als iemand een recentere test wil zien, dan zoekt ze iemand die haar dat kan laten zien. Geen probleem."
"Iedereen kan een eigen keuze maken. Ik werk samen met een laboratorium. Wie het niet vertrouwt en een aanvullende test wil om bijvoorbeeld om op de aanwezigheid van een bacterie te controleren, kan de melk daarnaartoe sturen. Er zijn mij geen gevallen bekend van baby's die ziek zijn geworden na het drinken van donormelk. Dat geeft vertrouwen."
Hoe werkt de site?
"De site filtert op basis van je adres aanbiedingen in de buurt. Eén van de belangrijkste dingen is dat je die andere moeder leert kennen. Om te zien dat ze een normale moeder is. Misschien is het de buurvrouw wel."
"Als je een moeder wilt benaderen om melk van haar te kopen, moet je je registreren. Er zijn nu in totaal 135 moeders geregistreerd. Het gaat sinds de eerste week hard. De mogelijkheden en de prijzen staan gedetailleerd op de website. Bijvoorbeeld hoe je melk kunt laten testen, wat dat kost en hoe je de melk het best kan bewaren. Ik ben ervan overtuigd dat iedere moeder met een kleine baby mijn adviezen opvolgt."
Hoe verdien je eraan?
"Door mensen die een advertentie willen plaatsen. Moeders die willen verkopen betalen 4,99 euro om drie maanden te mogen adverteren. In hun profiel kunnen ze informatie kwijt. In een paar weken hebben 53 moeders een advertentie geplaatst."
"Ik heb mijn investeringen in de website er nog niet uit. Ik maak dus nog geen winst. Maar ik wil vooral een mentaliteitsverandering realiseren. Dat het weer normaal wordt om binnen families of tussen vriendinnen moedermelk uit te wisselen. De eerste stap is nu om mensen die bij elkaar in de buurt wonen bij elkaar te brengen."
Dus je kunt er nog niet van leven?
"Nee, maar dat is niet mijn doel. Het mag best iets kosten als je melk wilt aanbieden, want ik moet het ook financieren. En als je je laat testen kost het meer."
In Duitsland is veel kritiek op je initiatief. Hoe ga je daarmee om?
"Veel mensen denken dat ik moeders aanzet tot iets wat ze liever niet doen. Iemand stuurde me zelfs dat ik de baby's in dit land zou vergiftigen. Veel mensen die negatief reageren, hebben niet op de site gekeken. Die reacties hebben me wel aan het denken gezet."
"Wat niet vergeten mag worden is de sterke lobby van producenten van de industriële koemelkindustrie. Zij worden er niet beter van als moeders in hun eigen netwerk borstvoeding uitwisselen. Een blik koemelk in poedervorm kost hier 16 euro. Dat stellen ze niet op prijs. In de VS, waar al veel wordt verhandeld, wordt minder melkpoeder."
"De handel in moedermelk bestaat al veel langer. Ik heb het alleen zichtbaar gemaakt. Ik heb brieven geschreven naar kinderartsen, verenigingen van verpleegkundigen en het kenniscentrum voor borstvoeding. Daarin leg ik ze uit dat kritiek op mijn website onterecht is. Wat ik uiteindelijk wil, is dat er meer gepraat wordt tussen artsen, moeders en melkbanken. En dat er voor vrouwen mogelijkheden komen om melk te doneren."
Hoe werd er gereageerd op je brief?
"Te duur en te ingewikkeld. En bovendien niet noodzakelijk. Dat kan ik niet accepteren, want er is wel degelijk veel vraag. Daarom ben ik nu aan het uitzoeken of ik het eventueel zelf kan opzetten, uiteraard in samenwerking met laboratoria. Om zo het concept met meer controle nog veiliger te maken. Daarvoor wil ik misschien gaan crowdfunden. Er zijn gelukkig ook artsen die me wel steunen en het een goed initiatief vinden."
Kunnen Nederlandse vrouwen zich ook registreren?
"Voorlopig is de site alleen in het Duits. Maar ik heb al veel verzoeken uit Polen en Nederland gehad. Daarom wil ik de site wel vertalen en uitbreiden naar meer Europese landen. Dat is een van de volgende stappen, maar dat kost veel geld. Over een app heb ik alleen nog gedacht. Wel interessant, want veel moeders gebruiken tegenwoordig draagbare computers."
Lees ook
Dessert: 16 euro voor ijsje van moedermelk
Nespresso 2.0: een babymelkmachine met capsules
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl